મુલાકાતો દરમ્યાન એક યુવક આવ્યો. સ્વામીશ્રીએ પહેલો પ્રશ્ન કર્યો : 'કાંઈ ખાય-પીએ છે ?'
'વ્હોટ ?' યુવકને કાંઈ સમજણ ન પડતાં સામે પ્રશ્ન કર્યો.
સ્વામીશ્રીએ પૂછ્યું: 'દારૂ પીએ છે? માંસ ખાય છે?'
એને કાંઈ ન સમજાયું હોય એ રીતે એના હાવભાવ હતા. હતો ગુજરાતી, પરંતુ ભાષા ભૂલતો ચાલ્યો છે અને એ રીતે સંસ્કૃતિ અને એનાં મૂલ્યોથી પણ વેગળો થતો ચાલ્યો છે. સત્સંગ સિવાયના યુવકોની આ જ દશા અહીં દેખાય છે. સ્વામીશ્રીએ જોયું કે આ કાંઈ સમજતો નથી. એટલે પોતે જ એને અંગ્રેજીમાં પૂછ્યું: 'આર યુ વેજિટેરિયન?'
થોડું સમજાવાથી પેલાએ કહ્યું: 'ક્યારેક માંસ લઉં છું.'
બાકીનું કામ દુભાષિયા સાથે રાખી સ્વામીશ્રીએ પતાવ્યું. સ્વામીશ્રી કહેઃ 'તને કોઈ મારે તો તારાં મા-બાપને દુઃખ થાય કે નહીં? તારાં મા-બાપને કોઈ મારે તો તને દુઃખ થાય કે નહીં? એમ પ્રાણીઓને પણ એનાં બચ્ચાં ઉપર વહાલ હોય છે. માણસ તરીકે દયા રાખવી એ આપણો ધર્મ છે. અને બીજું ગાય, ભેંસ કે બળદ એ આપણી કેટલી સેવા કરે છે ! એ સેવા કરનારને મારીએ તો એ કેવું કહેવાય?'
લાગણી અને દયાનાં આ મૂલ્યોની ધારી અસર પેલા યુવક ઉપર થતી હતી. એનો સૂર નીચે આવતો ગયો. એણે એટલું કહ્યું: 'હા.'
આ 'હા'માં એના થોડાક પીગળેલા હૃદયનો પડઘો હતો. સ્વામીશ્રીએ એ પડઘો ઝીલ્યો અને પૂછ્યું: 'તને કેવું લાગ્યું આ?'
'તું આજ નિયમ લે કે હવેથી હું શાકાહારી રહીશ.'
સ્વામીશ્રીએ એને એવા હેતથી સમજાવ્યું કે એ મનથી મક્કમ થઈ ગયો. એણે કહ્યું: 'માય મધર ઈઝ વેજિટેરિયન. માય સિસ્ટર ઈઝ વેજિટેરિયન. નો પ્રોબ્લેમ. હવેથી હું પણ વેજિટેરિયન રહીશ.'
અહીંની નવી પેઢીની આ તાસીરને બદલવામાં સ્વામીશ્રી જેવા સમર્થ મહારથી જ સફળ નીવડી શકે છે.
(તા. ૩-૫-૨૦૦૪, સોમવાર, લંડન)